กลยุทธ์ฝ่าวิกฤตโควิด-19 กับ ‘ก๋างโต่งคาเฟ่’

หมายเหตุ: บทความนี้เป็นข้อคิดเห็นส่วนบุคคลจากการสัมภาษณ์เจ้าของร้านก๋างโต่งคาเฟ่ เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2564 โดยนักศึกษาเศรษฐศาสตร์ชั้นปีที่ 4

ในปีพ.ศ. 2564 ก็ยังเป็นอีกหนึ่งปีที่เราทุกคนยังต้องเผชิญกับการระบาดของโควิด-19 ซึ่งสถานการณ์ในตอนนี้เป็นการระบาดระลอกที่ 2 (Second wave) การระบาดของโควิด-19 ที่ผ่านมาได้ส่งผลกระทบต่อทุกภาคส่วน โดยเฉพาะภาคบริการที่เชื่อมโยงกับการท่องเที่ยว ซึ่งเป็นผลมาจากการลดลงของนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ ทำให้บางกิจการก็ไม่สามารถแบกรับค่าใช้จ่ายและภาระหนี้สินที่ต้องรับผิดชอบได้ และหลายธุรกิจต้องปิดตัวลงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่สำหรับคาเฟ่เล็กๆในอำเภอเมือง จังหวัดเชียงรายอย่าง ‘ก๋างโต่งคาเฟ่ (Kang-Tong Cafe)’ ที่เปิดตัวมานานกว่า 5 ปีแล้วนั้น กลับสามารถอยู่รอดท่ามกลางการระบาดของโควิด-19 ผู้ประกอบการให้ข้อมูลว่าทางร้านจะได้รับผลกระทบมากพอสมควร เนื่องจากทางร้านมีการขายส่งเมล็ดกาแฟคั่วให้กับผู้ประกอบการรายอื่นๆ ด้วย ซึ่งสะท้อนผ่านการลดลงของปริมาณการสั่งซื้อในแต่ละรอบเดือน

จากที่มียอดสั่งซื้อค่อนข้างสูงในช่วงระหว่างเดือนตุลาคมถึงพฤศจิกายน 2563 กลับลดลงอย่างมากในเดือนธันวาคม 2563 ถึงมกราคม 2564 ซึ่งเป็นช่วงเวลาเดียวกันกับที่เกิดการระบาดของโควิด-19 ในระลอกที่ 2 อย่างไรก็ดี แม้ว่ารายได้จากขายเมล็ดกาแฟคั่วจะลดลง แต่ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อสภาพคล่องของทางร้านมากนัก เนื่องจากผู้ประกอบการมีกลยุทธ์ในการปรับตัวที่ดี สิ่งสำคัญที่ทำให้ร้านก๋างโต่งคาเฟ่ (Kang-Tong Cafe) สามารถปรับตัวได้ท่ามกลางวิกฤตเศรษฐกิจในครั้งนี้ คือ ประสบการณ์ในการทำธุรกิจมานานกว่า 5 ปี ที่ผ่านการลองผิดลองถูก (trial and error) มาแล้วหลากหลายรูปแบบ จนกลายมาเป็นแนวทางในการปรับตัวและพัฒนาธุรกิจ 6 ประการ ดังนี้

1.สร้างความสมดุลให้กับฐานะทางการเงินของธุรกิจ

แม้ว่าร้านจะมีรายได้ลดลงหรือมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น ผู้ประกอบการก็ต้องหาวิธีการที่จะเพิ่มรายได้ให้กับธุรกิจอยู่เสมอ เพื่อทำให้ธุรกิจมีฐานะทางการเงินที่มีความสมดุล และสามารถดำเนินการได้อย่างราบรื่นในอนาคต

2. ศึกษาลูกค้าที่เป็นกลุ่มเป้าหมายให้ดี

ยกตัวอย่างเช่น หากมีร้านค้าอยู่บริเวณหน้ามหาวิทยาลัย ต้องคอยติดตามข่าวสารของทางมหาวิทยาลัย เช่น การเปิด-ปิดภาคเรียน ช่วงเวลาไหนที่ลูกค้ามาเข้าใช้บริการมากที่สุด หรือประเภทของกลุ่มลูกค้าเป็นคนทำงานหรือนักศึกษา การรู้จักกลุ่มลูกค้าเป็นอย่างดีจะทำให้สามารถวางแผนบริหารธุรกิจได้ตรงตามความต้องการของลูกค้าอย่างแท้จริง

3. เข้าใจความนิยมของผู้คนในสังคม

นักท่องเที่ยวในปัจจุบันนิยมเลือกที่จะท่องเที่ยวในร้านคาเฟ่ที่มีความเป็นเอกลักษณ์ มีเมนูที่แปลกใหม่ และมีพื้นที่สำหรับการถ่ายรูป ทำให้ผู้ประกอบต้องติดตามเทรนด์ใหม่อยู่สม่ำเสมอ เพราะความนิยมของผู้คนมักเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว หากมีร้านคาเฟ่เพิ่มขึ้น และมีการคิดเมนูแปลกใหม่ ลูกค้าก็จะทยอยไปลองสิ่งเหล่านั้น ดังนั้นร้านคาเฟ่หรือร้านกาแฟควรที่จะมีการคิดค้นเมนูที่มีความหลากหลาย และมีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของทางร้านในทุกเดือน หรือทุกเทศกาล

4. รู้จักการบริหารพนักงานที่ดี

ก่อนอื่นผู้ประกอบการต้องทราบว่าพนักงานแต่ละคนเหมาะสมกับตำแหน่งงานด้านไหนและมีความถนัดในด้านใด เพื่อให้พนักงานทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ผู้ประกอบการยังสามารถลดค่าใช้จ่ายในส่วนของค่าแรงงานได้โดยการเปลี่ยนการจ้างงานจากแบบเต็มเวลา (Full-time) เป็นพาร์ทไทม์ (Part-time) โดยเลือกจ้างพนักงานที่มีความสามารถที่หลากหลาย

5. สะสมเงินทุนสำรองเพื่อใช้ในยามฉุกเฉิน

เนื่องจากการทำธุรกิจมีความไม่แน่นอนสูงเพราะผู้ประกอบการไม่สามารถคาดการณ์เหตุการณ์และค่าใช้จ่ายที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้อย่างเช่น การระบาดของโควิด-19 ในปีพ.ศ. 2563 ดังนั้นผู้ประกอบจึงต้องมีเงินทุนสำรองเพื่อสร้างสภาพคล่องให้กับธุรกิจ

6. ขยายโอกาสให้กับธุรกิจของตัวเอง

ผลกระทบจากการระบาดของโควิด-19 ต่อภาคธุกิจ ทำให้ภาครัฐได้ออกมาตรการมาช่วยเหลือผู้ประกอบการภายในประเทศ เช่น โครงการ ‘คนละครึ่ง’ และ ‘เราเที่ยวด้วยกัน’ ดังนั้นผู้ประกอบการจึงควรเพิ่มโอกาสให้กับธุรกิจโดยการเข้าร่วมโครงการของภาครัฐ ซึ่งทางร้านก๋างโต่งคาเฟ่ได้มีการเพิ่มโอกาสให้กับธุรกิจโดยการเข้าร่วมโครงการ “คนละครึ่ง”จากการเข้าร่วมโครงการพบว่าทำให้รายได้ของร้านเพิ่มขึ้นประมาณ 30-40% และมีลูกค้าใหม่ ๆ เพิ่มมากขึ้น เนื่องจากนักท่องเที่ยวในปัจจุบันไม่ได้สนใจในเรื่องค่าใช้จ่ายและระยะทางสำหรับการเดินทาง พวกเขาให้ความสำคัญเพียงเพราะว่าร้านนี้ได้เข้าร่วมโครงการของภาครัฐหรือไม่

วิกฤตการระบาดของโควิด-19 ที่เกิดขึ้นในครั้งนี้เป็นเหตุการณ์ที่ไม่มีใครคาดคิดมาก่อนและระยะเวลาของการระบาดนั้นไม่มีความแน่นอนว่าจะสิ้นสุดเมื่อไหร่ ดังนั้น ธุรกิจที่จะสามารถอยู่รอดท่ามกลางวิกฤตได้นั้นคือ ธุรกิจที่มีการวางแผนที่ดีและมีการปรับตัวอย่างรวดเร็ว