การศึกษาการตั้งชื่อเพลงไทยเดิม

Abstract

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อจำแนกความหมายชื่อเพลงไทยเดิม โดยข้อมูลที่ใช้ในการวิเคราะห์เป็นชื่อเพลงไทยเดิมจำนวนทั้งสิ้น 981 เพลง จากสารานุกรมศัพท์ดนตรีไทยฉบับราชบัณฑิตสถานจำนวน 3 เล่ม โดยใช้แนวคิดการจำแนกประเภทความหมาย (Categorization) ในการวิเคราะห์

ผลการศึกษาชื่อเพลงไทยเดิมปรากฏทั้งในส่วนหลักและส่วนขยายมีจำนวนกลุ่มความหมาย15 กลุ่ม กลุ่มความหมายที่ปรากฏทั้งในส่วนหลักและส่วนขยาย ได้แก่ ชาติพันธุ์ คำกิริยาแสดงอาการและท่าทาง สัตว์ ธรรมชาติ มนุษย์ โลกตามจินตนาการ สถานที่ สิ่งของ และคำแสดงจำนวน ส่วนกลุ่มความหมายที่ปรากฏเฉพาะในส่วนหลัก ได้แก่ ประเภทเพลง ชื่อตัวละคร อาวุธ อวัยวะ โรค และยุคสมัย ส่วนกลุ่มความหมายที่ปรากฏเฉพาะในส่วนขยาย ได้แก่ เครื่องดนตรี ทิศ สี รูปร่าง เพศ และคำบอกลักษณะ

จากการศึกษาชื่อเพลงไทยเดิมสามารถสะท้อนให้เห็นถึงสภาพสังคมไทยที่มีความสัมพันธ์กับต่างประเทศมาช้านาน การเป็นสังคมเกษตรกรรมและรวมทั้งสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ และวัฒนธรรมของชาติที่หลากหลาย